Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει τα πρακτικά του 2ου Επιστημονικού Συνεδρίου που διοργάνωσε το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, στις 30 Σεπτεμβρίου – 2 Οκτωβρίου 2016. 

Σκοπός του συλλογικού έργου είναι να αναδείξει πολύπλευρα και διεπιστημονικά την ιστορική πορεία της ελληνορθόδοξης κοινότητας της Κωνσταντινούπολης, η οποία εξαιρέθηκε από τη Συνθήκη Ανταλλαγής Πληθυσμών του 1923. Συμμετέχουν με τα κείμενά τους 26 καταξιωμένοι, καθώς και νεότεροι μελετητές (ιστορικοί, πολιτικοί επιστήμονες, νομικοί, παιδαγωγοί, εκπαιδευτικοί, φιλόλογοι, λογοτέχνες, δημοσιογράφοι) και με τις μαρτυρίες των βιωμάτων τους έξι Κωνσταντινουπολίτες, ενώ το κείμενο της εισαγωγής ανήκει στον πρόεδρο της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών (ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ.). 

Το βιβλίο περιλαμβάνει τις θεματικές ενότητες: 

1. Μετά την ανταλλαγή: συνέχειες, τομές και ασυνέχειες

2. Η ιστορία μέσα από τα πρόσωπα

3. Η εκπαίδευση στην ελληνική μειονότητα

4. Υπό διωγμόν: περιοριστικά μέτρα, Σεπτεμβριανά, απελάσεις

5. Εγκατάσταση και ενσωμάτωση. Μια νέα πατρίδα;

6. Η μνήμη και η ανάπλασή της.